TETRA Radyo İşletimi
TETRA’nın işletilebileceği üç farklı çalışma şekli bulunmaktadır:
- Ses ve Veri (Voice+Data)
- Doğrudan İşletim (Direct Mode Operation, DMO)
- Paket Verisi İyileştirilmiş (Packet Data Optimised, PDO)
En yaygın olarak kullanılan çalışma şekli V+D’dir. Bu çalışma şekli ses veri
iletimleri arasında geçişe izin verir ve hatta aynı kanal içinde farklı zaman
dilimleri her iki tür iletim için de kullanılabilir. Mobil terminaller ve baz
istasyonları arasında Full-Duplex iletim desteklenmekte ve alıcı ve verici
arasında etkileşimin kabul edilebilir seviyelerde tutulması için 10 MHz’lik bir
aralık kullanılmaktadır.
DMO iki mobil terminal arasında ses ve veri iletimin sağlamaktadır ancak bu
çalışma şekli Full-Duplex iletimi desteklememektedir (Simplex). Bu
çalışma şekli baz istasyonu kapsama alanı dışında da mobil terminallerin
birbirleri ile haberleşebilmelerini sağlamaktadır.
Üçüncü çalışma şekli yalnızca veri iletimi için iyileştirilmiştir. Bu çalışma
şekli, özellikle gelecekte yüksek hacimli veri iletimi gerektirebilecek
uygulamalar göz önünde bulundurularak geliştirilmiştir.
1.2.Veri Yapıları
TETRA’da TDMA teknikleri kullanılmaktadır. Bu teknik mevcut PMR sistemleri
ile karşılaştırıldığında çok daha fazla frekans spektrumu verimliliği
sağlamaktadır zira bu teknik aynı frekansın birçok kullanıcının aynı anda
kullanılmasına olanak sağlamaktadır. Ses sayısallaştırılmakta, hem ses ve hem
de veri, her kanal üzerinde dört dilime çoğullanarak, sayısal olarak
iletilmektedir. Sesin sayısallaştırılması için kullanılan codec, sesin iletimi
için yalnızca 4.567 Kbps’lik veri iletim oranına ihtiyaç duymaktadır
(Algebraic CELP, ACELP).
Baz istasyonundan mobil terminallere veri iletimi dışında, şebekeye özel
denetim işlevleri için de bir yol sağlamaktadır. İletilen veri hata tespiti ve
düzeltme işlevleri için ek bilgiyi de içerir. Her mobil terminalin vericisi
yalnızca kendine tahsis edilen zaman diliminde etkindir. Bu çalışma şekli mobil
terminallerde verimli batarya kullanımını sağlar.
TETRA’nın en önemli özelliklerinden biri de çağrı kurulması için gerekli
sürenin oldukça kısa oluşudur. Normal koşullarda bu süre 300 ms’nin altındandır
ve DMO çalışma şeklinde bu süre 150 ms’ye kadar düşmektedir. Bu süre standart
hücresel sistemlerle karşılaştırıldığında oldukça kısadır. Bu özellikle
gecikmenin hayati önem arz ettiği acil durum haberleşmesinde çok önemlidir.
1.3. TETRA’nın geleceği
Her ne kadar TETRA ile, konvansiyonel PMR sistemleri ile karşılaştırıldığında
önemli bir iyileştirme sağlansa da ek veri kapasitesine her zaman ihtiyaç
duyulmaktadır. Günümüzde sayısal hücresel haberleşme sistemleri Mega bit
mertebesinde veri iletimi sağlamaktadır. TETRA’nın da sunmuş olduğu veri iletim
kapasitesinin artırılabilmesi için çalışmalar sürmektedir.